این روزها تعداد کسانی که در شیراز این هنر را زنده نگه داشته‌اند بسیار کم شده است و بیم آن می‌رود کمتر جوانی برای این رشته اقدام کند. معرق کاری در اصل به هنر برش چوب و مواد مختلف به اشکال مشخص و ساخت قطعات مسطح مانند تابلو، قفسه، میز و … گفته می‌شود. برای ایجاد نقوش از طرح‌هایی استفاده می‌شود که روی کاغذ کشیده شده و سپس به ظرف منتقل می‌شود. یکی از اصلی‌ترین دلایل پر کردن پشت ظروف با قیر یا گچ، کاهش صدای کوبش قلم روی ظرف است، از طرفی وجود این مواد باعث انعطاف ظرف شده و از سوراخ شدن آن نیز جلوگیری می‌کند.
صنایع دستی مینا کاری
امروزه بیشتر لوازم مورد نیاز روزانه در کارخانه‌ها و با دستگاه‌های پیشرفته تولید می‌شوند اما همچنان صنایع دستی اصیل ایرانی محبوبیت فراوانی دارند. علت آن را می‌توان به ذوق هنرمندان و روح نوستالژیک صنایع دستی ربط داد. صنایع‌دستی ايراندارای تنوع بسياری است که انواع مختلف آن‌ها را در توليدات شهری، روستايی، عشايری و سنتی می‌بینیم که هر کدام به فراخور نوع کاربرد و نياز منطقه خاص حالتی بومی نيز به خود گرفته است.
- ساخت این صنایع نخست به‌منظور تزیین پارچه و کاغذ انجام می‌شد، اما به مرور زمان جای خود را در معماری نمای مساجد و بناهای تاریخی نیز پیدا کرد.
- در سال ١٠٥قبل از ميلاد، کاغذ توسط يک مقام عالی رتبه دربار امپراتوری چين تکميل يا ابداع شد.
- پوشاک سنتی بازه گسترده‌ای از انواع لباس اقوام، بالاپوش‌ها، پاپوش‌های سنتی مانند چاروق، چموش، کلاش، گیوه و انواع بافت‌های دیگر را شامل می‌شوند.
نخستین صنایع دستی ساخته آدمی مربوط به دوره «پارینه سنگی» بوده که قدمتی بیش از 15 هزار سال پیش از میلاد مسیح ایده برای هدیه دادن دارد. دوره چهارم زمین شناسی، که به زمان حاضر می پیوندد و شاهد یخبندانهای بزرگ بوده، «پلئیستوسن» خوانده شده است. در این دوران دراز با گذشت هر چند هزار سال سرمای کره زمین متناوباً شدت می یافته و یخهای قطبی تا شمال و مرکز اروپا و آمریکا پایین می آمده است. بخش آخری این دوره، که از حدود 40 هزار تا 10 هزار سال قبل از میلاد دوام یافت و بشر پیش از تاریخ را در دامان خود آماده زندگی دسته جمعی و سپس ده نشینی ساخت، «پارینه سنگی» نام گرفته است. زیرا از آن دوره، ابزارها و سلاح‌های ابتدایی با سنگهایی ناصاف یا تکه پرانی شده، که معلوم است نخستین مصنوع دست آدمی بوده برجا مانده است.
یکی از نمونه‌های هنر کفش دوزی در تبریز که قدمتی حدود ۵ هزار سال دارد در موزه این شهر نگهداری می‌شود. چرم باکیفیت و دوخت هنرمندانه باعث شده تا کفش‌های دست دوز تبریز شهرتی جهانی داشته باشند. جالب است بدانید که تمامی مراحل ساخت سفال‌های این منطقه به صورت دستی بوده و محصولات نیز شامل کاسه، فنجان، قوری، نعلبکی، لیوان، پارچ آب و قندان است. پوشش لعابی که در سفالگری این منطقه استفاده می‌شود از نوع بی‌رنگ و یا فیروزه‌ای است و نوع فیروزه‌ای آن از شهرت بسیار زیادی برخوردار است. برای دیدن بهترین نمونه‌های مرصع کاری ایران باید خود را به موزه جواهرات ملی برسانید. تخت نادری، شمشیر جواهرنشان، کره جواهرنشان، تاج‌های سلطنتی همگی نمونه‌هایی عالی از مرصع کاری هستند که در این موزه می‌توانید از دیدن‌شان نهایت لذت را ببرید و با هنر هنرمندان ایران زمین بیشتر آشنا شوید.
صنایع دستی ایران[ویرایش]
مرغوبیت کرک بز در آب و هوای خشک این استان و وجود کارگر ارزان به دلیل عدم وجود فعالیت‌های زراعتی و صنعتی از جمله دلایل مرغوبیت شال کرمان در گذشته بودند. شال بافی در دوران قاجاریه به اوج خود رسید و حتی مقامات دولتی نیز آن را ترویج می نمودند. با نگاه به صنایع دستی هر قوم و قبیله ای می توان دریافت آن قوم در چه مرحله ای از صنعتگری بوده است؛ با راسخون همراه باشید تا بیشتر با صنایع دستی ایران آشنا شوید. بامیان معروف به سرزمین نورهای درخشان، بزرگ‌ترین شهر منطقه مرکزی افغانستان و شاهد تداوم تاریخچه منحصربه‌فردی از صنایع دستی متأثر از فرهنگ‌های مسلمان و بودایی است که امروزه هنوز در این منطقه گرامی داشته می‌شود. بامیان با توجه ویژه به مشارکت زنان، خلاقیت و فرهنگ را به‌عنوان اهرم‌های کلیدی برای نوسازی شهری و بهبود شرایط اجتماعی پرورش می‌دهد. علاوه بر آن، آمریکای لاتین بازار جدیدی برای صنایع دستی ایران به شمار می رود.
برجسته‌ترین سفالینه‌های تاریخی کوزه‌ها و کاسه‌های یافت شده در بناهای باستانی هستند. در تعریف کلی تلفیق هنر دست و استفاده از ابزارهای بومی و سنتی در خلق یک اثر را صنایع دستی می‌نامند. ذوق هنری و خلاقیت صنعتگر در خلق اثر هنری و صنایع دستی تاثیر زیادی دارد. صنایع دستی هر منطقه از ایران منحصربه‌فرد هستند؛ گرچه صنایع مشترکی در بعضی شهرها وجود دارند، در تار و پود هر اثر می‌توان نشانه‌هایی از فرهنگ ریشه دار یک شهر یا روستا را مشاهده کرد. اساسی‌ترین عنصر در ساخت صنایع دستی هنر دست انسان است و این مطلب ارزش این آثار را دوچندان می‌کند.
در استان گیلان به هر شهر روستا که میروی حال و هوای خاصی دارد، سرزمینی سرسبز و زیبا با آب و هوای بارانی. برخی از اهالی این منطقه، از توریستی بودن شهرشان بهره برده و برای خود کسب کاری را فراهم کرده اند. دکان هایی را برای فروش سوغات و صنایع دستی شهرشان در نزدیکی منزل برپا کرده اند.
صنایع دستی؛ تجلی عشق و هنر شهرهای خلاق صنایع دستی جهان ایمنا